Tìm hiểu những căn bệnh gây hạn chế chiều cao

Ngoài yếu tố gen trội và lặn, những bệnh lý như suy tuyến yên, còi xương, loạn sản sụn hay thiếu hụt hormone tăng trưởng đều ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình tăng trưởng chiều cao. Hiểu rõ về những căn bệnh này giúp phát hiện sớm và can thiệp kịp thời, đảm bảo sự phát triển toàn diện cho trẻ. Trong bài viết này, chúng ta sẽ phân tích chi tiết các nguyên nhân hạn chế chiều cao và cách phòng tránh để tối ưu hóa quá trình tăng trưởng.

Còi Xương

Còi xương là bệnh lý do thiếu hụt vitamin D và canxi, khiến mật độ xương giảm, xương trở nên mềm yếu và dễ biến dạng. Trẻ mắc bệnh còi xương thường có sụn tăng trưởng phát triển kém, dẫn đến chậm phát triển chiều cao. Khi thiếu vitamin D, cơ thể không thể hấp thụ canxi hiệu quả, làm giảm khả năng khoáng hóa xương. Nếu tình trạng này kéo dài, trẻ có nguy cơ loãng xương sớm, xương dễ gãy và khó đạt được chiều cao tối ưu khi trưởng thành.

Để phòng ngừa còi xương và tối ưu chiều cao, cần bổ sung vitamin D và canxi thông qua chế độ ăn uống và phơi nắng hợp lý. Ánh nắng mặt trời giúp cơ thể tổng hợp vitamin D tự nhiên, hỗ trợ hấp thụ canxi tốt hơn. Các thực phẩm giàu canxi như sữa, phô mai, cá hồi và rau xanh đậm cũng rất quan trọng trong việc duy trì mật độ xương. Ngoài ra, trẻ cần vận động thường xuyên để kích thích sụn tăng trưởng và giúp xương chắc khỏe, hạn chế nguy cơ còi xương gây lùn.

Bệnh béo phí

Trẻ thừa cân béo phì là tình trạng khá phổ biến trong xã hội hiện đại ngày nay, do khẩu phần ăn uống vượt quá nhu cầu, nếp sống lười biếng, ít hoạt động. Khi mắc bệnh, trẻ sẽ không phát triển hết tiềm năng về chiều cao theo đúng giai đoạn vì nhiều lý do khác nhau. Nhóm trẻ này thường có xu hướng thích các nhóm thực phẩm giàu đạm, nhiều chất béo, thức ăn nhanh và đồ ngọt. Việc nạp quá nhiều các chất này sẽ gây cản trở quá trình hấp thụ Canxi, khiến cơ thể không đảm bảo lượng Canxi cần thiết cho quá trình phát triển xương và cao lên.

Trẻ béo phì thường không thể phát triển hết tiềm năng về chiều cao

Bên cạnh đó, do tâm lý sợ bạn bè trêu chọc, muốn giảm cân nhanh nên trẻ hay ăn uống kiêng khem, khiến cơ thể thiếu chất, gây ảnh hưởng đến thể lực và chiều cao sau này.

Để giúp con giảm cân, bố mẹ nên khuyến khích trẻ có chế độ ăn kiêng hợp lý, tăng cường rau quả, hạn chế sử dụng thực phẩm giàu năng lượng, thường xuyên tập thể dục, thể thao với những bài tập như: Nhảy dây, bơi lội, chạy bộ... Ngoài ra, cần theo dõi sự tăng trưởng của trẻ ở mọi lứa tuổi qua chỉ số cân nặng chiều cao nhằm phát hiện sớm thừa cân, béo phì để có biện pháp can thiệp kịp thời.

Tiêu chảy, rối loạn tiêu hóa

Tiêu chảy, rồi loạn tiêu hóa, giun sán là những chứng bệnh có ảnh hưởng khá nhiều đến chiều cao của bé. Các nhà khoa học đã tiến hành nghiên cứu trên 119 trẻ em trong 2 năm đầu đời và kết quả cho thấy nếu trẻ bị 7 đợt tiêu chảy trong 2 năm đầu đời, thì đến lúc 7 tuổi trẻ sẽ thấp hơn 3,6 cm so với các bạn cùng tuổi không nhiễm bệnh. Tương tự, trẻ bị nhiễm giun đường ruột sẽ thấp hơn 4,6cm. Nếu cùng một lúc gặp cả hai vấn đề này thì mức độ nghiêm trọng sẽ càng cao hơn.

Khi bị nhiễm trùng đường ruột, trẻ sẽ có nguy cơ bị mất protein quá mức vào ống ruột, gây ảnh hưởng đến quá trình hấp thu các chất dinh dưỡng từ thức ăn. Hơn nữa, phần lớn lượng năng lượng sẽ được huy động để chống lại bệnh tật, các dưỡng chất sẽ không đủ cho sự phát triển, dẫn đến hạn chế về chiều cao ở trẻ.

Chính vì vậy, mẹ phải thật cẩn thận khi chăm sóc ăn uống cho trẻ, cần đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm và không nên đổi quá nhiều loại sữa đối với trẻ sơ sinh.

Bệnh tim bẩm sinh

Bệnh tim bẩm sinh là tình trạng dị dạng, khuyết thiếu trong cấu trúc của tim và mạch ngay từ khi trẻ mới chào đời. Khi mắc bệnh, tim sẽ hoạt động không tốt, dễ bị suy yếu, gây ra nhiều ảnh hưởng đến sức khỏe như: Suy giảm trí lực, suy giảm thể lực, tuổi thọ ngắn, nguy cơ tử vong cao. Trẻ mắc bệnh tim thường không có khả năng hoạt động thể lực như người bình thường, nhất là với các động tác vận động cường độ hơi cao.

Ít vận động, khả năng ăn uống kém, sức đề kháng yếu, chính là lý do trẻ mắc bệnh tim dễ thấp lùn vì đây đều là những yếu tố quan trọng quyết định lớn đến quá trình tăng chiều cao. Nếu không tiến hành phẫu thuật hoặc có hướng điều trị thích hợp trẻ sẽ rơi vào tình trạng còi cọc, thấp bé nhẹ cân, kém phát triển, da dẻ luôn xanh xao, nhợt nhạt, tím tái.

Trẻ mắc bệnh tim bẩm sinh thường rơi vào tình trạng còi cọc, thấp bé nhẹ cân, thấp lùn

Bệnh tim bẩm sinh ở trẻ hoàn toàn có thể phòng tránh được nếu bố mẹ tuân thủ các hướng dẫn như: Khám sức khỏe trước hôn nhân, giữ sức khỏe tốt trong thời gian mang thai, tiêm phòng trước khi mang thai…

Bệnh Lùn Do Sự Rối Loạn Sụn (Achondroplasia)

Theo NuBest.com - Achondroplasia là một dạng rối loạn phát triển xương do đột biến gen FGFR3 (Fibroblast Growth Factor Receptor 3), gây ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển của mô sụn – thành phần quan trọng trong quá trình tạo xương dài. Khi gen FGFR3 bị đột biến, quá trình biến đổi mô sụn thành xương bị gián đoạn, dẫn đến bất thường ở xương dài như xương đùi và xương cánh tay. Bệnh có tính chất di truyền trội, có nghĩa là chỉ cần một bản sao gen đột biến từ cha hoặc mẹ cũng có thể gây ra bệnh.

Người mắc bệnh lùn do sụn thường có chiều cao thấp hơn so với trung bình, với tay và chân ngắn không cân đối so với thân mình. Đặc điểm hình thái khác bao gồm đầu to, trán rộng, cột sống cong và hẹp ống tủy, có thể gây ảnh hưởng đến hệ thần kinh. Hiện nay, y học có một số phương pháp can thiệp nhằm cải thiện chiều cao, bao gồm phẫu thuật kéo dài chân, điều trị bằng hormone tăng trưởng, và nghiên cứu điều trị gen nhằm điều chỉnh hoạt động của FGFR3. Tuy nhiên, các phương pháp này có giới hạn và cần được đánh giá kỹ lưỡng trước khi áp dụng.

Bệnh achondroplasia không chỉ ảnh hưởng đến chiều cao mà còn gây ra nhiều vấn đề sức khỏe khác. Vì vậy, việc phát hiện sớm và có hướng điều trị phù hợp là rất quan trọng để cải thiện chất lượng cuộc sống cho người mắc bệnh.

Hội chứng Tuner

Hội chứng Tuner là một rối loạn di truyền chỉ gặp ở nữ giới, gây ảnh hưởng đến quá trình tăng trưởng thể chất và tâm thần. Có khoảng 1/4000 bé gái mới sinh bị mắc hội chứng này, nguyên nhân chính chủ yếu thường là do thiếu một phần hoặc toàn bộ NST giới tính X cần có ở phụ nữ bình thường. Trẻ sơ sinh nếu mắc phải hội chứng Tuner thường phát triển chậm, cổ ngắn có nếp gấp, ngực rộng và sẽ thấp lùn hơn so với bạn bè cùng trang lứa.

Nếu được điều trị bằng nội tiết tố tăng trưởng trong những năm đầu dậy thì, người bệnh có thể cao thêm được vài cm và bắt đầu có kinh nguyệt. Tuy nhiên, để có hiệu quả tốt, bệnh nhân cần sử dụng thuốc theo đúng chỉ dẫn của bác sĩ, có chế độ ăn uống lành mạnh, tập thể dục thể thao đều đặn.