Chiều cao trung bình các nước trên thế giới và các sự thật thú vị

Chiều cao đóng một vai trò quan trọng trong cuộc sống và công việc. Ở mỗi một quốc gia, các chỉ số về chiều cao trung bình của người dân lại có sự chênh lệch rất lớn. Nguyên nhân dẫn đến sự khác biệt này có thể đến từ yếu tố gen di truyền, chế độ ăn uống, sinh hoạt… Hãy cùng Sức khỏe gia đình khám phá ngay những thông tin thú vị về chiều cao trong bài viết bên dưới nhé!

Chiều cao trung bình các nước trên thế giới

Theo những số liệu cập nhật mới nhất, tính thời thời điểm hiện tại chiều cao trung bình của nam giới trên thế giới là 1m77 và nữ giới là 1m63,7. Và con số này, vẫn đang có những dấu hiệu tăng trưởng vượt trội qua từng năm. Điều này đã chứng tỏ sự phát triển không ngừng của thế giới với mức thu nhập, kinh tế ngày càng tăng cao, người dân ý thức và quan tâm hơn về dinh dưỡng, vận động. 

Bảng thống kê chiều cao trung bình của một số quốc gia trên thế giới.

Một ví dụ đơn giản cho chúng ta thấy điều này,. chính là chiều cao trung bình tại Việt Nam. Theo báo cáo từ Bộ Y tế, trong vòng 10 năm qua (2010 - 2020) chiều cao trung bình của thanh niên Việt Nam đạt mức 1m68,1 tăng 3,7cm và nữ giới là 1m56,2 tăng 2,6cm. Tuy các chỉ số chiều cao vẫn chưa đạt tiêu chuẩn chung so với thế giới. Thế nhưng với những dấu hiệu tăng trưởng liên tục, có thể hy vọng trong một tương lai không xa, chiều cao trung bình của người Việt sẽ nhanh chóng đạt mức tiêu chuẩn. 

Tại châu Á, không thể không nhắc đến các cường quốc cũng đang sở hữu chiều cao đạt tiêu chuẩn như Hàn Quốc, Trung Quốc và Nhật Bản. Với chiều cao trung bình của nam giới Trung Quốc là 1m77 và nữ giới là 1m65. Người Hàn Quốc cũng theo sát với chiều cao trung bình của nam giới là 1m73 và nữ giới là 1m61. Thoát khỏi biệt danh “Nhật lùn” một cách thần kỳ, người Nhật cũng ghi danh với thành tích vượt trội. Chiều cao trung bình của nam giới Nhật là 1m72 và nữ giới là 1m58.

Không chỉ có châu Á, tại các vùng lục địa và lãnh thổ của quốc gia châu Mỹ, châu Phi cũng ghi nhận nhiều chỉ số chiều cao đáng ngưỡng mộ. Chẳng hạn, Canada với chiều cao trung bình của nam giới là 1m78, nữ giới là 1m65. Brazil chiều cao trung bình 1m75 đối với nam giới và 1m62 đối với nữ giới. Maroc cũng ghi nhận chiều cao chuẩn với nam giới 1m75 và nữ giới là 1m61. 

Đứng đầu trong danh sách các lục địa sở hữu chiều cao khủng chính là khu vực châu Âu. Với quốc gia đứng đầu không ai khác chính là quốc gia Hà Lan. Khi nam giới nước này có chiều cao trung bình lên đến 1m83,8, nữ giới 1m7. Xếp thứ hai trong danh sách này là Montenegro khi nam giới đạt chiều cao trung bình là 1m83 và nữ giới là 1m7. Hay quốc gia Estonia với nam giới có chiều cao trung bình là 1m82 và nữ giới là 1m68. 

Yếu tố nào ảnh hưởng chiều cao của các quốc gia?

Chiều cao trung bình của con người tại mỗi quốc gia và vùng lãnh thổ có thể chênh lệch từ vài cm đến vài chục cm. Vậy đâu là những yếu tố đã ảnh hưởng đến yếu tố chiều cao của các quốc gia trên thế giới?

Yếu tố ảnh hưởng từ biến thể gen

Theo nhiều nghiên cứu, có hơn 700 biến thể gen liên quan đến sự phát triển chiều cao trong cơ thể con người. Trong đó, một số biến thể sẽ ảnh hưởng trực tiếp hoặc gián tiếp đến các mô sụn, đĩa tăng trưởng. Đây là khu vực phát triển theo chiều dài của xương tay và xương chân. 

Biến thể gen quyết định đến sự phát triển, tốc độ tăng trưởng chiều cao của một con người trong tương lai.

Một nghiên cứu được đăng trên tạp chí Y học Dự phòng Trung Quốc cho thấy, phần trăm tỷ lệ chiều cao của nam giới và nữ giới thế hệ trước di truyền đến các thế hệ sau là đồng đều (0,89% - 0,87%). Qua đó có thể khẳng định rằng chiều cao của bố lẫn mẹ đều có sự tác động đồng đều đến chiều cao của một đứa trẻ sau này. 

Với sự di truyền đa gen, chiều cao của một đứa trẻ sẽ bị tác động từ chiều cao của bố và mẹ khoảng 23%. So với chiều cao của bố mẹ, chúng ta có thể dự đoán được chiều cao xấp xỉ của một đứa trẻ. Tuy nhiên, chiều cao còn ảnh hưởng từ nhiều yếu tố khác ngoài gen. Một đứa trẻ nếu được sinh sống trong môi trường lành mạnh, chế độ dinh dưỡng đủ chất và thường xuyên vận động, có thể cải thiện một phần chiều cao đã được gen quy định trước đó.

Yếu tố ảnh hưởng từ dinh dưỡng trong ăn uống

Dinh dưỡng nắm tỷ lệ khá lớn (32%) khi là một trong những yếu tố ảnh hưởng đến tốc độ phát triển chiều cao của một con người. Chế độ dinh dưỡng hàng ngày đa dạng các nhóm thực phẩm, giàu canxi sẽ hỗ trợ tăng tốc tối đa quá trình phát triển xương khớp. 

Khi cơ thể được bổ sung dinh dưỡng khoa học và hợp lý, chiều dài xương cũng sẽ phát triển tỷ lệ thuận với chế độ ăn uống. Ngược lại, khi cơ thể suy dinh dưỡng, thiếu chất sẽ ảnh hưởng đến quá trình trao đổi và hấp thụ các chất dinh dưỡng nuôi dưỡng xương. Không những thế, nó còn ảnh hưởng rất lớn đến quá trình sản sinh và gia tăng các hormone tăng trưởng. Nếu duy trì chế độ dinh dưỡng nghèo nàn trong một thời gian dài, cơ thể con người sẽ rất dễ đối mặt với các tình trạng suy dinh dưỡng, thấp còi, bệnh tật. 

Một chế độ dinh dưỡng có lợi cho sự phát triển xương khớp, khi cân bằng hàm lượng mỗi nhóm thực phẩm ở mức cân đối. Với các nhóm tinh bột - protein - chất xơ - vitamin - khoáng chất. Chẳng hạn như hải sản, sữa, phô mai, trứng, rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt… Để tối ưu hiệu quả chế độ dinh dưỡng, giúp tăng chiều cao, bạn nên lưu ý:

• Chia nhỏ các bữa ăn trong ngày với 3 bữa chính và 2 bữa phụ. Điều này giúp cơ thể bổ sung đầy đủ hàm lượng dinh dưỡng, như không gia tăng cân nặng, gây áp lực đè nặng lên khung xương.

• Ưu tiên bổ sung các loại thực phẩm tươi, sạch, không sử dụng các loại thực phẩm ôi thiu, nấm mốc, có dư lượng thuốc trừ sâu, tăng trưởng. 

• Hạn chế các nhóm thực phẩm chế biến sẵn, thức ăn nhanh, nhiều dầu mỡ, gia vị.

• Không sử dụng các chất kích thích, chất cấm, bởi các hoạt chất độc hại trong nhóm chất này sẽ kìm hãm khả năng phát triển, kéo dài xương và các mô sụn. 

• Hạn chế tiếp nạp các loại thực phẩm sau 8 giờ tối sẽ tạo áp lực lên hệ tiêu hóa, khiến cho cân nặng ngày một tăng cao, tạo áp lực lên khung xương. 

• Không quên bổ sung các loại thực phẩm chức năng, cung cấp hàm lượng canxi và các dưỡng chất, hỗ trợ xương phát triển, nâng cao tầm vóc vượt trội. 

Yếu tố ảnh hưởng từ sự nhập cư

Theo các chuyên gia, sự thay đổi chiều cao của một quốc gia cũng sẽ bị tác động ít nhiều bởi sự nhập cư của người dân từ nhiều quốc gia. Với các quốc gia nghèo nàn và lạc hậu khi nhập cư vào các nước phát triển, thay đổi điều kiện sinh sống và dinh dưỡng có thể cải thiện khoảng cách chiều cao cho các thế hệ tương lai. 

Tình trạng nhập cư dạo vài năm trở lại đây cho thấy có nhiều biến động tại các nước tiên tiến phát triển.

Chưa kể sự kết hợp giữa dân bản xứ và dân nhập cư có thể di truyền các gen nổi trội và tạo ra các biến thể gen lai. Điều này dẫn đến các thế hệ con lai giữa các quốc gia và khu vực điều có vóc dáng và chiều cao khá vượt trội. 

Yếu tố ảnh hưởng từ điều kiện sống - sinh hoạt

Điều kiện sống, thói quen sinh hoạt có thể quyết định đến 25% tốc độ tăng trưởng chiều cao của một đứa trẻ. Với môi trường sống trong lành, hạn chế tối đa ô nhiễm từ không khí, nguồn nước, đất… sẽ tác động đến quá trình xương phát triển. Tại các đất nước phát triển, tỷ lệ trẻ em trong độ tuổi thanh thiếu niên đạt chiều cao chuẩn có phần nổi trội hơn, so với các quốc gia kém hoặc đang phát triển.

Tại các quốc gia phát triển, chính phủ và các bậc phụ huynh luôn có sự đầu tư và quan tâm nhiều đến sự phát triển thể chất và trí tuệ trẻ nhỏ. Với chế độ dinh dưỡng đa dạng, đầy đủ, mở rộng nhiều tiện ích luyện tập thể thao, vận động ngoài trời. Chưa kể với công nghệ, kỹ thuật tiên tiến đã điều chế và cho ra mắt các dòng thực phẩm hỗ trợ tăng chiều cao đạt nhiều hiệu quả vượt bậc. Đồng thời, các căn bệnh tiềm ẩn của trẻ nhỏ có thể ngăn cản sự phát triển chiều cao cũng được phát hiện sớm và chữa trị kịp thời. Chẳng hạn suy tuyến giáp, hội chứng cushing, hội chứng noonan, rối loạn tăng trưởng, suy tuyến yên, loạn sản sụn…

Ngược lại với các quốc gia nghèo nàn, lạc hậu, người dân đặc biệt là trẻ nhỏ và thanh thiếu niên không được quan tâm kỹ lưỡng về chế độ dinh dưỡng, môi trường sống. Từ đó dẫn đến, trẻ nhỏ rất dễ rơi vào tình trạng suy dinh dưỡng, còi xương, thấp lùn, bệnh tật liên miên. 

Top 5 nước cao nhất thế giới

Dẫn đầu về chiều cao trung bình cao nhất trên thế giới, tính tới thời điểm hiện tại là khu vực châu Âu với top 5 nước:

• Hà Lan

Đứng đầu bảng xếp hạng về chiều cao trung bình trên thế giới là quốc gia Hà Lan. Với chiều cao trung bình của nam giới là 1m83,8 và nữ giới là 1m7. Tuy nhiên, các báo cáo gần đây đã có thấy sự báo động khi thế hệ những năm 2001 lại có chiều cao thấp hơn so với thế hệ những năm 1980. Theo đó, chiều cao của nam giới trưởng thành ở nước này sẽ rơi vào mức 1m82,9 và nữ giới là 1m60,3. 

Nguyên nhân dẫn đến tình trạng chững và thấp dần chiều cao của người dân Hà Lan đến từ 2 yếu tố chính là nhập cư, chế độ dinh dưỡng. Tuy vậy, điều này vẫn không thể thay đổi được vị trí quán quân của Hà Lan khi vẫn nắm giữ danh hiệu quốc gia có chiều cao cao nhất trên thế giới. 

• Montenegro

Montenegro một quốc gia nằm ở khu vực Đông Nam Âu với lãnh thổ chủ yếu là núi cao, có các đồng bằng hẹp dọc, theo đường bờ biển. Chiều cao trung bình của người dân đất nước này là 1m83 đối với nam giới và nữ giới là 1m7. Đất nước có khí hậu ôn hoà, dễ chịu với mức sống khá cao, điều kiện kinh tế và y học cũng phát triển tiên tiến. 

Montenegro - một quốc gia vùng Balkan sở hữu những ngọn núi hiểm trở, những ngôi làng thời trung cổ và dải bãi biển hẹp dọc theo đường bờ biển Adriatic

• Đan Mạch

Tiếp theo trong danh sách này chính là quốc gia Đan Mạch với chiều cao trung bình của nam giới là 1m82 và nữ giới là 1m69. Vương quốc Đan Mạch nằm ở Bắc Âu với khí hậu mùa đông ấm áp và mùa hè lạnh giá, mùa thu ẩm ướt.

Sự bùng nổ về kinh tế và trình độ học vấn đã khiến cho người dân Đan Mạch thúc đẩy mức độ sống ngày càng tăng cao và nâng cấp hơn. Điều kiện về dinh dưỡng và y tế được quan tâm, các thế hệ trẻ được sống trong môi trường trong lành, yên bình, tạo mọi điều kiện phát triển và chăm sóc sức khỏe toàn diện. 

• Na Uy

Nằm ở vị trí Bắc Âu giáp với các quốc gia như Thuỵ Điển, Nga, Phần Lan. Na Uy có khí hậu ôn hoà, khá mát mẻ và dễ chịu với đường bờ biển trải dài. Thiên nhiên ưu ái cho đất nước này nguồn hải sản khá phong phú với cá trích, cá hồi, cá tuyết, tôm… Đây cũng được xem là một trong những nguyên nhân khiến cho người dân ở đây đạt chiều cao khủng. 

Với chế độ dinh dưỡng chú trọng chất lượng, cân đối các nhóm thực phẩm, kết hợp với thói quen sinh hoạt hợp lý đã khiến cho chiều cao người dân Na Uy nổi bật hơn so với các quốc gia khác. Trong đó, chiều cao đối với nam giới trưởng thành là 1m8 và nữ giới là 1m66. 

• Serbia

Nối tiếp trong danh sách các quốc gia sở hữu chiều cao vượt trội chính là đất nước Serbia. Quốc gia này nằm ở vị trí Đông Nam Châu Âu, giáp với các nước Hungary, Bulgaria, Romania, Pannonia. Khác với các quốc gia trên, Serbia có khí hậu cận nhiệt đới ẩm.

Với sự phát triển kinh tế lớn mạnh, khoa học kỹ thuật tiến tiến và ý thức người dân cao đã tạo những điều kiện giúp các thế hệ trẻ cải thiện tầm vóc và trí tuệ. Chiều cao trung bình của nam giới Serbia là 1m8 và nữ giới là 1m68.

Top 5 nước thấp nhất thế giới

Song hành với các quốc gia sở hữu chiều cao “khủng” với biệt danh “những gã khổng lồ” sẽ là những quốc gia có chiều cao khá khiêm tốn với:

• Đông Timor

Là một quốc đảo ở Đông Nam Á, chiều cao trung bình của người dân tại đây với nam giới là 1m59 và nữ giới là 1m52. Lý do để dẫn đến chiều cao thấp lùn như vậy có thể kể đến các cuộc biến động xảy ra liên tục ở đất nước này. Khi người dân luôn có cuộc sống khó khăn, điều kiện y tế và khoa học không có khả năng phát triển.

Trẻ em của đất nước này thường xuyên phải đối mặt với tình trạng suy dinh dưỡng, thấp còi kéo dài. Nếu không có những biện pháp ổn định nền chính trị và vũ trang thì có thể chiều cao người Đông Timor khó có thể cải thiện tốt hơn. 

• Lào

Chiều cao trung bình của người dân Lào là 1m55 với chiều cao nam giới ở độ tuổi trưởng thành là 1m62 và nữ giới là 1m53. Cung tương tự Đông Timor, nước Lào cũng đã trải qua những khó khăn và thăng trầm khi tình hình xã hội bất ổn. Bên cạnh đó, nền kinh tế của quốc gia này không có sự thay đổi rõ rệt, chế độ dinh dưỡng và sức khỏe người dân chưa được chú trọng và quan tâm kỹ lưỡng. 

• Guatemala

Quốc gia này có tên đầy đủ là Cộng Hoà Guatemala là đất nước có vị trí tại Trung Mỹ, ở phần phía nam Bắc Mỹ. Đây là đất nước trải qua vô số cuộc chiến tranh với các thế lực bạo loạn trong và ngoài nước. Chưa kể, những trận thiên tai lũ lụt, núi lửa cũng khiến cho nền kinh tế của quốc gia này rơi vào tình trạng kiệt quệ. 

Đất nước chịu sự tàn phá của chiến tranh, thiên tai từ thiên nhiên.

Các chính sách chăm sóc sức khỏe cho người dân, trẻ em hay phụ nữ mang thai chưa được chú trọng và quan tâm đúng mức. Nam giới tại đây có chiều cao trung bình là 1m64 và nữ giới là 1m51 (chiều cao nữ giới thấp nhất thế giới).

• Nepal

Tiếp nối danh sách này phải kể tên đến quốc gia Nepal, đây là quốc gia nằm trong lục địa, bao bọc xung quanh bởi các quốc gia như Ấn Độ, Trung Quốc và Tây Tạng. Với địa hình đồi núi cao hiểm trở, nền kinh tế chính của quốc gia này dựa vào nông nghiệp. 

Tuy không giáp với biển, thế nhưng quốc gia này cũng gánh chịu khá nhiều thiên tai từ động đất, sạt lở núi. Điều này đã dẫn đến tình trạng kinh tế ngày càng khó khăn hơn, điều kiện sống và các chính sách y tế vẫn chưa đáp ứng đủ nhu cầu của người dân quốc gia này. Ở thời điểm hiện tại, chiều cao trung bình của nam giới Nepal là 1m64 và nữ giới là 1m52. 

• Yemen

Hay còn có tên gọi đầy đủ là Cộng Hòa Yemen, một quốc gia nằm ở khu vực Tây Á. Yemen được mệnh danh là đất nước có những tổ chức khủng bố nguy hiểm nhất và cũng là vùng chiến lược trọng tâm tại Trung Đông.

Cũng chính vì lý do trên, khiến cho người dân sinh sống tại quốc gia này luôn sống trong những tháng ngày lo âu, tâm lý căng thẳng. Nền kinh tế của quốc gia này cũng được xếp hạng nghèo nhất khu vực Trung Đông. Các điều kiện về y tế, trường học, xã hội tại đất nước này vẫn luôn trong tình trạng thiếu hụt trầm trọng. Điều này đã dẫn đến chiều cao trung bình của nam giới tại đây chỉ cao 1m63 và nữ giới là 1m54. 

So sánh khoảng cách chiều cao giữa các châu lục

Đi qua những cuộc chiến tranh thế giới thứ nhất và thứ hai, cuộc sống của người dân các quốc gia đã có phần yên bình và ổn định hơn. Tuy vẫn có những quốc gia vẫn đang trong tình hình nội - ngoại chiến căng thẳng. Chính vì thế mà kinh tế, y học cũng dần được phát triển và nâng cao hơn kéo theo chiều cao con người cũng có sự thay đổi tích cực.

Ở mỗi một châu lục thì tốc độ tăng trưởng lại có sự chênh lệch. Với các phân tích và ví dụ ở trên đã cho thấy, châu Âu là quốc gia có chiều cao trung bình xếp hạng cao nhất. Tiếp nối bảng xếp hạng này châu Á và châu Phi cũng đã có những thành tích khá ấn tượng. Từ đó, ta có thể thấy rõ sự cách biệt về khoảng cách chiều cao không chỉ đến từ sự khác biệt về gen mà còn do nhiều yếu tố về điều kiện kinh tế - xã hội, môi trường, chất lượng y tế… 

Chiều cao của người Việt Nam đang xếp hạng bao nhiêu?

Rất đáng mừng khi Việt Nam không nằm trong 5 quốc gia có chiều cao thấp nhất trên thế giới. Theo các thống kê mới nhất chiều cao trung bình của nam giới Việt Nam là 1m68,1 và nữ giới là 1m56,2. 

So kè chiều cao của người Việt Nam trước năm 1950 và hiện tại

Chiều cao trung bình của người Việt xếp hạng 153/201 quốc gia trên thế giới. Tại khu vực Đông Nam Á, chiều cao người Việt xếp thứ 4, sau 3 nước là Singapore, Thái Lan, Malaysia. Người Việt cao hơn 5 nước trong khu vực là: Philippines, Indonesia, Campuchia, Lào, Đông Timor và xấp xỉ với Myanmar. 

Theo nhận định của GS-TS Lê Danh Tuyên, nguyên Viện trưởng Viện Dinh dưỡng quốc gia. Chiều cao trung bình của người dân Việt sẽ tiếp tục đà tăng trưởng mạnh mẽ hơn trong nhiều năm tới. Với nhiều chính sách cải thiện chất lượng cuộc sống và ý thức về tầm vóc ngày được nâng cao. 

Một số sự thật thú vị về chiều cao của các nước

Ngoài những thông tin về chiều cao trung bình của các quốc gia trên thế giới, vẫn có một vài sự thật về chiều cao mà có lẽ bạn chưa biết:

• Trên thực tế, Hà Lan không phải là quốc gia cao nhất trên thế giới. Hai đất nước Bosnia và Herzegovina sở hữu chiều cao khủng nhất, tuy nhiên chiều cao nổi trội này chỉ rơi vào một khu vực khá nhỏ, thế nên thành tích này không được xác lập.. 

• Theo một số thông tin cho thấy những người dân sống quanh khu vực thung lũng sông Nile tại vị trí vùng Đại Hồ châu Phi và miền tây nam Ethiopia được xem là những người khổng lồ thực thụ có thực ngoài đời. Khi họ sở hữu chiều cao trung bình với nam giới lên đến 1m9. 

• Có thể bạn sẽ rất ngạc nhiên khi ở thế kỉ XVIII, XIX, Mỹ là đất nước xếp hạng cao nhất về chiều cao hơn cả người dân Hà Lan. Tuy nhiên với sự phát triển kinh tế, chính phủ ngày càng ít quan tâm đến sức khỏe người dân, cùng với chế độ ưa chuộng thức ăn nhanh đã khiến chiều cao của người Mỹ tuột dốc khá nặng nề. 

• Khí hậu tại các quốc gia cũng ảnh hưởng ít nhiều đến chiều cao của con người. Quan sát từ bảng xếp hạng chiều cao, ta có thể thấy top các quốc gia xếp hạng chiều cao ở vị trí đầu thường có khí hậu ôn đới. Cụ thể là các nước Hà Lan, Montenegro, Đan Mạch, Croatia… Ngược lại, các nước sở hữu chiều cao thấp nhất nằm thường nằm tại những vùng có khí hậu nhiệt đới nóng ẩm như Đông Timor, Lào, Nepal, Bangladesh, Yemen, Guatemala... 

Trên đây là bài viết chia sẻ đến bạn những thông tin thú vị về chiều cao trung bình của các quốc gia trên thế giới. Hy vọng qua bài viết này, bạn đã có thêm ý thức về việc cải thiện chiều cao. Tầm quan trọng của chiều cao sẽ ảnh hưởng đến cuộc sống, công việc và cả một thế hệ tương lai, là niềm tự hào của dân tộc, quốc gia.